Parodontale behandeling: bestrijding van een chronische infectie

  • Controle van risicofactoren
  • Niet-chirurgische behandeling
  • Parodontale re-evaluatie
  • Chirurgische behandeling
  • Parodontaal onderhoud

Chronische parodontitis kan worden omschreven als een chronische infectie. De behandeling van deze ziekte is daarom gebaseerd op de bestrijding van deze infectie. Daartoe moet enerzijds de hoeveelheid bacteriën worden beheerd en anderzijds de agressiviteit ervan worden beheerst.

Een chronische ziekte wordt per definitie niet genezen, ze wordt gestabiliseerd, ze gaat in remissie. Deze stabilisatie ten opzichte van de ziekte wordt nagestreefd door een specifieke behandelingsstrategie: van een eerste behandeling na een evaluatie, deze opnieuw evalueren en zo nodig corrigeren door aanvullende acties om de patiënt in een situatie van stabilisatie te brengen door regelmatig onderhoud.

Beheersing van de hoeveelheid bacteriën

Overtollige bacteriën worden in verband gebracht met onvoldoende tandhygiëne en de aanwezigheid van tandsteen. Het zou dus volstaan deze twee parameters te controleren om de hoeveelheid bacteriën onder controle te krijgen, wat al een enorme stap vooruit zou zijn.

Beheersing van de agressiviteit van bacteriën

De aanwezigheid van een hoog percentage agressieve bacteriën wordt geïnduceerd door de aanwezigheid van parodontale pockets; gebieden van loszittend tandvlees waar deze bacteriën zich gemakkelijker kunnen vermenigvuldigen. Als het mogelijk zou zijn het tandvlees weer aan te hechten, zou het mogelijk zijn het aandeel agressieve bacteriën te beheersen.

De actiemiddelen

Vier actiemiddelen kunnen worden overwogen:

  • Antibiotica
    In een bepaald aantal gevallen zal een antibioticumkuur gepaard gaan met een plaatselijke behandeling. De keuze zal worden bepaald door de acute of specifieke aard van de infectie.
  • Antiseptische mondspoelingen
    De doeltreffendheid van antiseptische mondspoelingen hangt vooral af van het gebruikte product. Maar zelfs voor de meest doeltreffende producten (op basis van chloorhexidine) zal deze doeltreffendheid beperkt blijven tot het oppervlak waar borstelen ook doeltreffend kan zijn. Antiseptische mondspoelingen kunnen parodontitis dus niet genezen, maar worden gebruikt als aanvulling, bijvoorbeeld in gevallen waarin het poetsen moet worden opgeschort.
  • Verbetering van de tandhygiëne
    In het algemeen is de interdentale reiniging het meest gebrekkig. De interdentale reiniging moet elke dag voor het tandenpoetsen worden gedaan. Er zijn drie instrumenten beschikbaar.
  • De afdichting van het tandvlees herstellen
    De gingivale afsluiting wordt verzekerd door fibrillen die de epitheliale aanhechting vormen. Deze kleine vezels behoren tot de eerste elementen die vernietigd worden in geval van gingivale ontsteking. Indien het daarentegen mogelijk zou zijn de gingivale ontsteking op duurzame wijze te verwijderen, hoopt men dat deze fibrillen opnieuw zouden verschijnen en dat de epitheliale aanhechting zou worden hersteld. Vanaf dat moment zou het voldoende zijn om het gedeelte van de wortel waar het tandvlees is losgekomen op duurzame wijze te ontsmetten, zodat het tandvlees zich weer kan hechten.
    • Mechanische ontsmetting
      Ontsmetting van dit gedeelte van de wortel kan mechanisch gebeuren door te proberen dit oppervlak zo glad mogelijk te maken. In feite leidt het gladmaken van om het even welk oppervlak tot de verwijdering van een film van het materiaal dat we proberen glad te maken. Het is het verwijderen van een film van het worteloppervlak, gecombineerd met het instrumenteren van deze geïnfecteerde plaatsen, dat een desinfectie teweegbrengt die gingivale reattachment kan induceren. De behandeling bestaat dus uit het schrapen van het deel van de wortel waar de gingiva is losgekomen, gevolgd door het gladmaken van dit deel. Deze stap wordt wortelschaven genoemd.
    • Wortel schaven
      Dit gebeurt meestal onder plaatselijke verdoving en in de overgrote meerderheid van de gevallen op niet-chirurgische wijze. Er zijn echter een aantal laesies die door hun diepte of vooral door hun complexiteit niet kunnen worden behandeld zonder chirurgische ingreep. In dit geval zal een chirurgische benadering, door flapelevatie, worden toegepast. Deze scaling en root planing behandeling wordt uitgevoerd in 2 of 4 sessies. Het postoperatieve verloop is over het algemeen zeer acceptabel.

Follow-up en herevaluatie

Na deze werkzaamheden wordt een eerste controle uitgevoerd. Tijdens deze eerste controle zou ongeveer 80% van de behandelde plaatsen moeten zijn opgelost. De resterende 20% zou vooruitgang moeten laten zien en deze vooruitgang kan de komende 12 maanden worden voortgezet. Om deze voortdurende genezing te bevorderen en te behouden wanneer deze is bereikt, wordt de patiënt ingeschreven in een onderhoudsprotocol voor parodontale zorg dat "parodontaal onderhoud" wordt genoemd.

Parodontaal onderhoud

Dit parodontale onderhoud wordt uitgevoerd met een variabele frequentie, die met name afhangt van de kwaliteit van de plaquebestrijding door de patiënt, zijn gezondheidstoestand en het aantal en de omvang van de resterende laesies.


Door Frédéric De Beule, bestuurslid SBP-BVP